aardappel

Aardappel

De aardappel is een bekend gewas dat in de 16e eeuw uit het Amerikaanse continent werd geïmporteerd en vanaf de 18e eeuw in Europa een ware bevolkingsexplosie mogelijk maakte dankzij massale en zeer efficiënte verbouwing. Door eenzijdige selectie en een ver doorgedreven monocultuur werden de meest courante rassen echter uiterst ziektegevoelig (bv. bintjes). De rassen die biologisch geteeld worden, zijn veel resistenter.

Zie ook krielaardappel.

Soorten

  • Agria
    Vrij vastkokende aardappel met gele schil. Prima geschikt voor chips, puree en frieten.
  • Alouette
    Vrij vastkokende bewaaraardappel met rode schil. Prima geschikt om te koken én te bakken.
  • Biogold
    Heerlijke half-bloemige aardappel met gele schil. Prima geschikt voor frietjes en puree.
  • Carolus
    Bloemige/kruimige bewaaraardappel met gele schil en mooie rode ‘blos’. Prima geschikt voor puree en ook voor frieten
  • Connect
    Kruimige bewaaraardappel met gele schil. Prima geschikt om te koken en te bakken.
  • Frieslander
    Vroege vastkokende aardappel met gele schil. Prima geschikt voor frieten.
  • Raja
    Vrij kruimige bewaaraardappel met rode schil. Prima geschikt om te koken en te bakken.
  • Sarpo mira
    Vastkokende tot licht-bloemige aardappel met rozerode schil. Prima geschikt voor frietjes en puree.
  • Toluca
    Licht bloemige tot vastkokende aardappel met gele schil. Geschikt voor puree en frieten.
  • Twister
    Vroege halfvaste aardappel met gele schil. Volle zoete smaak, prima om te koken of in de oven te bereiden.
  • Vitabella
    Vastkokende bewaaraardappel. Heel smakelijk, geschikt om te koken, bakken en ook voor frieten.
  • Vitelotte
    Vastkokende aardappel met zwarte schil. Deze ‘vergeten’ aardappel maakt deel uit van een opleving van exclusieve aardappelrassen voor fijnproevers. Hij heeft het uitzicht van een zwarte truffel en donkerpaars vruchtvlees dat wordt afgewisseld met de vertrouwde lichte aardappelkleur. De knollen zijn cilindervormig, tot 12 cm lang en 2-4 cm dik. Ze hebben opvallende ogen op het oppervlak. Deze vitelotte behoudt zijn kleur tijdens het koken. Het water waarin de aardappels worden gekookt, kleurt tijdens het koken groen. Hij kan best in de schil gekookt worden, de schil laat zich dan eenvoudig verwijderen. Qua smaak is de truffelaardappel wat zoeter dan een gewone aardappel. Je kan truffelaardappelen gemakkelijk verwerken tot puree, frieten of chips. De variëteit beschikt in iedere bereiding (gekookt, gebakken, gepureerd of gefrituurd) over een hoge decoratieve waarde.

 

Weetjes

  • Sinds juni 2008 is er een hoogoplopend conflict gaande tussen Chili en Peru over de vraag in welk van deze twee landen de ware oorsprong van de aardappel ligt.
  • Om de aardappeloogst uit de grond te halen (handmatig) werd vroeger het hele gezin ingeschakeld. Tijdens de oogst bleven vele kinderen dan ook weg van de schoolbanken. Dit bewoog de Belgische overheid ertoe om de herfstvakantie in te voeren.

 

Bewaring

Wanneer je een aardappel op de juiste manier bewaart kan je hem lang goed houden. Een aardappel bewaart het beste in een koele, geventileerde ruimte, vrij van daglicht, vorst en te veel vocht. Ze voelen zich het beste met de aarde er nog omheen. Doorgaans voldoet een kelder aan deze vereisten. Als aardappelen tijdens het bewaren worden blootgesteld aan licht, stijgt het gehalte aan solanine. De knollen worden groen en zijn daarna niet meer geschikt om te eten. Te veel licht vergemakkelijkt ook het vormen van kiemen. Een te koude temperatuur zorgt voor de omzetting van koolhydraten in glucose, de aardappel wordt zo zoeter en minder lekker. Te veel vocht zorgt voor rotten van aardappels, je bewaart ze dus beter niet in de frigo. Een temperatuur van 4 à 10 graden wordt als goed beschreven, 7 graden als ideaal.

Verder bewaar je de aardappelen beter uitgespreid dan gestapeld (om de ventilatie te bevorderen), en beter in een kartonnen doos of houten kistje dan in een plastieken zak. Interessant om weten: aardappelen bewaren niet goed in de buurt van ajuinen en prei. Deze produceren ethyleengas waardoor de kwaliteit van de aardappelen er snel op achteruit gaat.

Gezondheid

Net als rijst, pasta en brood is de aardappel een belangrijke bron van koolhydraten. Aardappels bevatten ook vitamine B6, vitamine C en vezels.

Bereiding

In vele landen, waaronder Nederland en België, wordt de aardappel gezien als maaltijddrager. In andere landen telt hij mee als groentesoort.

Vastkokende aardappelen hebben een fijne structuur en behouden perfect hun vorm na het koken. Ze zijn uitermate geschikt om te koken of te bakken.

Bloemige of kruimige aardappelen zijn losser van structuur en vallen tijdens het koken gemakkelijker uit elkaar. Ze zijn geschikt voor de bereiding van puree, frietjes, soep en soufflés. Hoe meer zetmeel de aardappel bevat, hoe bloemiger deze is.