tomaat

Tomaat

Een tomaat is officieel een vrucht, maar wordt door de meesten culinair als groente gezien.

Tomaten zijn afkomstig uit de Andes, waar ze al geruime tijd door Inca's werden gekweekt toen de Spanjaarden er rond 1500 arriveerden. Niet veel groter dan besjes, waren ze toen. Later evolueerde de tomaat door doorgedreven selectie van 'positieve' eigenschappen tot één van de populairste groenten van de consument. Helaas ten koste van hun weerbaarheid ten opzichte van ziektes (aardappelziekte, pepinomozaïekvirus,...), schimmels (botrytis, meeldauw,...) en insecten (witte vlieg, spint,...).

Gedurende lange tijd was het antwoord daarop eensluidend: sproeien! Pas relatief laat is men op zoek gegaan naar resistente soorten, wellicht eerder uit financiële dan uit ecologische overwegingen. Van echte resistentie is eigenlijk zelden sprake; vaak gaat het om 'tolerantie' tegenover bepaalde ziektes. Tolerant betekent dat de plant weinig vatbaar is voor de ziekte. Resistent betekent dat de plant de ziekte niet kan krijgen. Voor de duidelijkheid: op onze tomaten wordt natuurlijk nooit of te nimmer gesproeid.

Weetje

  • Tomaten zijn heerlijke vruchten, maar de plant zelf is een giftige plant uit de nachtschade-familie. Net zoals bij aardappel-, aubergine- en paprikaplanten is het gebladerte van tomatenplanten dus niet voor consumptie geschikt.

 

Bewaring

Tomaten verliezen hun smaak bij een lagere temperatuur dan 8 °C, dus ook als ze in de koelkast bewaard worden. Bewaar ze dus liefst in een schaal buiten de koelkast bij een temperatuur tussen de 12-16 °C.

Gezondheid

De vruchten hebben wel een positieve invloed op de gezondheid. In de eerste plaats dankzij lycopeen, één van de plantenkleurstoffen (ook wel carotenen genoemd) die in het darmstelsel worden omgezet in vitamine A en via deze weg het lichaam beschermen tegen stikstofdioxiden. Daarnaast bevat tomaat stoffen uit het vitamine B-complex, vitamine C en verschillende mineralen. Met die kennis in het achterhoofd prijzen sommige ketchupfabrikanten zichzelf aan als beschermers van de volksgezondheid.

Bereiding

De tomaat zowel rauw, geroosterd als gekookt gegeten. Er kunnen salades, tussendoortjes, snacks of borrelhapjes mee worden gemaakt. Tomaten zijn ook geschikt voor soepen, sauzen en koude bereidingen. Ook worden tomaten verwerkt tot tomatensap.